Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế đã mô tả động thái này là “vô cùng đáng tiếc”
Giám đốc điều hành Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế Rafael Grossi đã lên án việc Iran “không cân xứng và chưa từng có” trục xuất các thanh tra cấp cao của LHQ khỏi các cơ sở hạt nhân của nước này. Iran đã thực hiện động thái đó để đáp trả cáo buộc từ phương Tây rằng nước này đang bí mật làm giàu urani.
Iran đã thông báo với Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế rằng họ đã trục xuất “một số thanh tra kinh nghiệm của Cơ quan”, Grossi nói trong một tuyên bố vào thứ Bảy. Những thanh tra này tham gia giám sát việc Tehran tuân thủ Hiệp ước Không phổ biến hạt nhân (NPT), một thỏa thuận năm 1970 theo đó các nước ký kết không có vũ khí hạt nhân đồng ý không phát triển chúng.
Trong khi Iran được phép bởi NPT thu hồi thông tin xác thực của các thanh tra, Grossi gọi quyết định của Tehran là “không cân xứng và chưa từng có”. Trong khi Grossi không nêu rõ có bao nhiêu thanh tra bị cấm, ông nói rằng quyết định đó ảnh hưởng đến “khoảng một phần ba nhóm cốt lõi của các thanh tra kinh nghiệm nhất của Cơ quan” ở Iran.
“Quyết định vô cùng đáng tiếc này của Iran là bước đi sai lầm khác và tạo ra một cú đánh không cần thiết vào mối quan hệ đã căng thẳng giữa Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế và Iran,” ông nói.
Bộ Ngoại giao Iran cho biết họ đuổi các thanh tra để đáp trả các cường quốc phương Tây sử dụng Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế cho “mục đích chính trị của riêng họ.”
Tuyên bố này dường như ám chỉ đến thông báo của Pháp, Đức và Anh rằng họ sẽ duy trì các lệnh trừng phạt đối với Iran vì cáo buộc không tuân thủ Thỏa thuận hạt nhân Iran năm 2015, theo đó Tehran được dỡ bỏ một phần lệnh trừng phạt đổi lấy việc tạm dừng các hoạt động làm giàu urani.
Riêng biệt, Mỹ, Anh và 61 nước ký kết NPT khác đã yêu cầu Iran giải thích về sự xuất hiện của dấu vết urani tại ba địa điểm hạt nhân không được công bố vào đầu tuần này. Những dấu vết này được các thanh tra của Cơ quan phát hiện vào cuối năm ngoái. Một báo cáo của cơ quan nêu rằng một số hạt đã được làm giàu đến 83,3% tinh khiết, ngay dưới ngưỡng 90% để sử dụng vũ khí hạt nhân.
Iran nhiều lần phủ nhận rằng họ đang tìm kiếm vũ khí hạt nhân, và khẳng định rằng nghiên cứu nguyên tử của họ hoàn toàn mang tính hòa bình.